Nhà Bạn Có An Toàn Khi Trời Giông Sét? 7 Điều Cần Biết Ngay!
Việt Nam là một trong những quốc gia có tần suất sét đánh cao nhất Đông Nam Á, đặc biệt vào mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm. Sấm sét không chỉ gây nguy hiểm đến tính mạng con người mà còn đe dọa nghiêm trọng đến thiết bị điện, công trình xây dựng và hệ thống mạng điện gia đình.
Câu hỏi đặt ra là: Nhà bạn có thực sự an toàn khi trời giông sét không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đánh giá lại mức độ an toàn của ngôi nhà và gợi ý các biện pháp phòng tránh giông sét hiệu quả, thực tế nhất.
1.Sét nguy hiểm như thế nào đối với nhà ở?
Sét là hiện tượng phóng điện cực mạnh giữa các đám mây tích điện hoặc giữa mây và mặt đất. Khi đánh trúng nhà, sét có thể:
- Gây cháy nổ mái nhà, đường dây điện hoặc thiết bị điện tử.
- Phá hỏng hệ thống điện, camera, wifi, tivi, tủ lạnh…
- Gây điện giật nếu sét lan truyền qua đường ống, dây cáp hoặc thiết bị kim loại.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng nếu tiếp xúc trực tiếp hoặc gần nơi sét đánh.
2. Nhà bạn có nằm trong vùng nguy cơ cao bị sét đánh?
Không phải nơi nào cũng có nguy cơ bị sét đánh như nhau. Nếu ngôi nhà của bạn thuộc một trong các khu vực sau, hãy đặc biệt cẩn trọng:
- Nằm trên đồi cao, đất trống, gần hồ nước hoặc cánh đồng.
- Xây cao hơn các công trình xung quanh.
- Gần trạm phát sóng BTS, cột điện, Gần trạm biến áp, đường dây điện cao thế
- Không có hệ thống chống sét trực tiếp và lan truyền.
Những yếu tố trên có thể biến ngôi nhà thành “điểm cao nguy hiểm” trong các cơn giông bão.
3. Làm sao biết nhà bạn có đủ an toàn chống sét hay chưa?
Để đánh giá sơ bộ, bạn có thể kiểm tra:
- Có kim thu sét trên mái nhà không?
- Có hệ thống nối đất, tiếp địa đạt chuẩn không?
- Có thiết bị chống sét lan truyền trong tủ điện không?
- Nhà bạn đã từng bị sét đánh chưa?
Nếu câu trả lời là “không” hoặc “không chắc chắn”, thì nguy cơ mất an toàn khi trời giông sét là khá cao.
4. Có nên lắp hệ thống chống sét cho nhà dân không?
Rất nên. Ngày nay, không chỉ các công trình công nghiệp mà nhiều nhà dân, biệt thự đã lắp hệ thống chống sét để bảo vệ người và tài sản.
Một hệ thống chống sét đầy đủ gồm:
- Kim thu sét: Thu sét trực tiếp, lắp trên đỉnh mái.
- Dây dẫn sét: Dẫn dòng điện sét từ kim thu xuống hệ thống tiếp địa.
- Cọc tiếp địa : Giúp tiêu tán dòng điện xuống đất an toàn.
- Thiết bị chống sét lan truyền (SPD): Bảo vệ hệ thống điện và các thiết bị điện tử khỏi xung điện lan truyền qua đường dây.
Việc lắp đặt đúng kỹ thuật và tuân thủ tiêu chuẩn TCVN/IEC là yếu tố quyết định đến hiệu quả chống sét.
5. Những thiết bị nào dễ bị hư khi trời có sét?
Khi có sét đánh gần, xung điện có thể truyền qua hệ thống dây dẫn vào các thiết bị trong nhà, gây hư hỏng.
Các thiết bị dễ bị ảnh hưởng nhất gồm:
- Tivi, modem WiFi, camera
- Tủ lạnh, máy giặt, lò vi sóng
- Hệ thống điều khiển cửa cuốn, điện năng lượng mặt trời
- Máy tính, thiết bị âm thanh cao cấp
Để bảo vệ, bạn nên:
- Rút phích cắm khi thấy sấm chớp
- Lắp SPD chống sét lan truyền cho tủ điện chính và phụ
6. Ngoài lắp chống sét, cần lưu ý gì trong mùa giông sét?
Dưới đây là những điều nên làm và không nên làm khi trời mưa giông có sấm sét:
✅ Nên:
- Rút thiết bị điện khỏi ổ cắm
- Tránh xa cửa sổ, cửa ra vào, cột anten, lan can kim loại.
- Đóng kín cửa sổ, tránh luồng khí gây phóng điện
- Ngắt cầu dao tổng nếu có dấu hiệu sét đánh gần
❌ Không nên:
- Sử dụng điện thoại bàn, máy sấy tóc, bếp điện
- Tắm hoặc tiếp xúc với vòi nước nếu dùng bình nóng lạnh.
- Đứng dưới cây cao, gần cột điện, ao hồ
- Leo lên mái nhà, sân thượng
7 dấu hiệu nhà bạn chưa an toàn khi có sét
Nếu nhận thấy những điều sau, rất có thể nhà bạn đang đối mặt với nguy cơ bị sét đánh:
- Không có kim thu sét hoặc chỉ là loại tự chế.
- Không đo điện trở tiếp đất định kỳ.
- Không lắp thiết bị chống sét lan truyền trong tủ điện.
- Có anten, cột kim loại, mái tôn lộ thiên mà không được nối đất.
- Dây điện, internet chạy lộ thiên không được che chắn.
- Không tắt thiết bị điện tử khi trời giông.
- Không kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống chống sét định kỳ.
Chỉ cần 1 trong 7 yếu tố trên cũng có thể khiến nhà bạn rơi vào rủi ro lớn mỗi khi mưa giông kéo đến.
8. Ai nên lắp hệ thống chống sét ngay hôm nay?
- Nhà biệt thự, nhà vườn ở vùng trống
- Nhà có thiết bị điện tử cao cấp
- Hộ gia đình gần trạm điện, khu công nghiệp
- Nhà có điện mặt trời (solar) – rất dễ bị hư inverter nếu không có SPD
- Các cơ sở kinh doanh nhỏ, văn phòng dùng nhiều máy tính
Nếu nhà bạn thuộc các trường hợp trên, hãy chủ động lắp hệ thống chống sét để đảm bảo an toàn và tránh tổn thất không đáng có.
9. Kết luận
Sét là hiện tượng tự nhiên không thể tránh khỏi, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa rủi ro bằng các giải pháp chống sét phù hợp. Hãy coi đây như một biện pháp bảo hiểm rẻ nhưng cực kỳ quan trọng cho mái ấm của bạn.
Đừng để đến khi xảy ra sự cố mới bắt đầu tìm cách khắc phục. Phòng còn hơn chống – và lắp hệ thống chống sét chính là một bước đi thông minh để bảo vệ ngôi nhà thân yêu trong mùa giông bão.